Як правіла, зварныя дэталі каркаса кузава не замяняюць, пакуль не пераканаюцца, у адсутнасці незваротных пашкоджанняў кузава.
Агледзіце сілавы каркас аўтамабіля на наяўнасць зморшчын, якія ўтвараюцца з прычыны дэфармацыі, у зоне адкрываных элементаў кузава.
Праверце, ці адпавядаюць норме зазоры паміж дэталямі кузава, ці не змятыя беражкі трымальніка ўшчыльняльніка дзвярэй.
Мал. 8.1. Праверка ў зонах мацавання механічных вузлоў
Правядзіце праверку ў зонах мацавання механічных вузлоў, выключаючы так званыя «уразлівыя» зоны (на змену таўшчыні дэталі, адсутнасць пашкоджанняў беражкоў узмацняльнікаў і да т.п.) (мал. 8.1).
У дадатак да візуальнай праверкі пры неабходнасці правядзіце праверку метадам параўнання дыяганаляў з дапамогай кандуктараў, якая дазваляе шляхам параўнання сіметрыі (паміж правым і левым бокам) выявіць некаторыя дэфармацыі.
На некаторых аўтамабілях крайнія перадпакоі або заднія кропкі могуць быць несіметрычнымі. У гэтым выпадку дакладныя значэнні памераў паказваюцца ў кіраўніцтве па рамонце які адпавядае аўтамабіля.
Для таго, каб выявіць, уплыў удару на паводзіны аўтамабіля на дарозе, праверце куты ўстаноўкі колаў.
У некаторых выпадках не варта грэбаваць візуальнай праверкай дэталяў хадавой часткі, якія таксама маглі падвергнуцца дэфармацыі.
Мал. 8.2. Праверка кантрольных кропак кузава аўтамабіля
Франтальны ўдар
Праверце шляхам параўнання левай і правай бакоў сіметрыю пярэдняй кантрольнай кропкі ў адносінах да задняй кантрольнай кропкі, гл. прыклад на малюнку 8.2: ВЗ – GG = B3G – G.
Праверце шляхам параўнання левага і правага бакоў сіметрыю кропак у зоне ўдару, гл. прыклад на малюнку 8.2: G – CG = GG – С.
Калі сіметрыя бакоў аўтамабіля парушана, неабходна праверыць памеры, прыведзеныя ў адпаведным кіраўніцтве па рамонце аўтамабіля, гл. прыклад на малюнку 8.2: GG - Н = 1391 мм і G - HG = 1401 мм.
Задні ўдар
Праверце шляхам параўнання левай і правай бакоў сіметрыю задняй кантрольнай кропкі ў адносінах да пярэдняй кантрольнай кропкі, гл. прыклад на малюнку 8.2: G – B3G = GG – ВЗ MG-B1G = GG-B1
Праверце шляхам параўнання левага і правага бакоў сіметрыю кропак у зоне ўдару, гл. прыклад на малюнку 8.2: ВЗ – JG = B3G – J.
Калі сіметрыя бакоў аўтамабіля парушана, неабходна праверыць памеры, прыведзеныя ў адпаведным кіраўніцтве па рамонце аўтамабіля.
Заўвага. Адтуліны пад дном кузава зачыненыя пластмасавымі заглушкамі для забеспячэння герметычнасці ўтоеных паражнін.
Заўвага. Пры праверцы параўнаннем дыяганаляў неабходна зняць некаторыя з гэтых заглушак.
Заўвага. У выпадку пашкоджання заглушак абавязкова заменіце іх новымі для забеспячэння абароны аўтамабіля ад карозіі.
Выбар абсталявання
У залежнасці ад характару дэфармацый неабходна вызначыць, мэтазгоднасць выкарыстання стэнда для рамонту кузава. Як правіла, пры наяўнасці дэфармацыі па-за зонамі мацавання механічных вузлоў працы праводзяць на стэндзе, каб забяспечыць правільную геаметрыю дэталяў (напрыклад: пярэдняй панэлі кузава ці задняй колавай аркі) і нармальныя паводзіны аўтамабіля на дарозе.
Падрыхтоўка аўтамабіля
Пры ўдары значнай сілы можа запатрабавацца папярэдняя праўка дамкратамі для вызвалення электраправодкі ці некаторых механічных вузлоў і агрэгатаў ці для забеспячэння доступу да найболей важных выдаляных злучэнняў. У некаторых выпадках неабходна выразаць пашкоджаную частку кузава.
Гэтыя працы можна выконваць двума спосабамі:
- усталяваць аўтамабіль на стэнд для рамонту кузава ў выпадках, калі геаметрыя апорнай падставы парушана ў выніку ўдару;
- выкарыстоўваць аўтаномныя сродкі праўкі на падлозе.
Адным словам, рамонт сур'ёзных пашкоджанняў кузава павінен вырабляцца ва ўмовах спецыялізаванай аўтамайстэрні, у распараджэнні якой маецца ўсё неабходнае абсталяванне.
Рамонт увагнутасцяў
Пры рамонце ўвагнутасцяў першачарговай задачай з'яўляецца выцягванне дэфармаванай паверхні да пачатковага ўзроўню. Дамагчыся стоадсоткавай адпаведнасці арыгіналу немагчыма з прычыны парушэння ўнутранай структуры металу кузаўной панэлі пры ўдары. Аптымальным з'яўляецца вывядзенне ўвагнутай паверхні да ўзроўню прыблізна на 3 мм ніжэй паверхні навакольнага непашкоджанага ўчастка панэлі кузава. Калі ўвагнутасць не глыбокая, поўнае выцягванне не мае сэнсу.
У выпадку, калі да ўвагнутага ўчастку можна дабрацца са зваротнага боку панэлі, паспрабуйце адрыхтаваць ўвагнутасць знутры ўдарамі малатка з байком з мяккага матэрыялу (гумы, пластмасы). Выстукваючы ўвагнутасць, шчыльна прыціскайце да яе асабовага боку драўляны малаток для гашэння ўдарнага імпульсу ў пазбяганне празмернага выгінання вонкі дэфармаванага металу панэлі.
Калі ўвагнутасць утварылася на двухслаёвым участку панэлі ці доступ да яе са зваротнага боку немагчымы па іншым чынніку, варта ўжываць іншую методыку выцягвання. Зрабіце ва ўвагнутым участку панэлі некалькі маленькіх адтулін, імкнучыся, каб яны апынуліся ў найболей заглыбленых абласцях увагнутасці. Затым укруціце ў адтуліны доўгія саморезы, пакінуўшы іх галоўкі якія тырчаць настолькі, каб за іх можна было ўхапіцца пасатыжамі. Затым выцягвайце ўвагнутасць абцугамі за шрубы.
На наступнай стадыі апрацоўкі ўвагнутасці выдаліце з пашкоджанай паверхні і на ўчастку шырынёй прыблізна 3 гл вакол яе рэшткі лакафарбавага пакрыцця. Дадзеную працу лепш за ўсё выконваць пры дапамозе драцяной асадкі ці зачыстай кружэлкі, усталяванага ў патрон электродрели, аднак не меней эфектыўная і ручная апрацоўка наждачнай паперай. Заключным этапам падрыхтоўкі да шпаклявання з'яўляецца прадрапванне вычышчанага ад фарбы металу ўвагнутасці адвёрткай або абломкам напільніка ці высвідроўванне ў ёй маленькіх адтулін для забеспячэння максімальнай адгезіі шпаклявання да паверхні металу. Далей пераходзіце да працэдур шпаклявання і афарбоўкі.
Рамонт скразных каразійных пашкоджанняў і прабоін
Шліфавальнай кружэлкай або драцяной асадкай, заціснутымі ў патрон электродрели, выдаліце сляды фарбы з пашкоджанай вобласці і на ўчастку шырынёй каля 3 гл вакол яе. У выпадку адсутнасці магчымасці выкарыстання электродрели праца можа быць выканана не меней эфектыўна ўручную наждачнай паперай.
Пасля выдалення фарбы можна ацаніць ступень пашкоджання металу карозіяй і вызначыць, ці мае сэнс прыступаць да рамонту ці разумней будзе замяніць панэль цалкам (калі гэта ў прынцыпе магчыма). Новыя панэлі можна набыць не так дорага, як лічаць многія аўтааматары. Часцяком апыняецца значна хутчэй і нават эканомней усталяваць новую панэль, чым вырабляць рамонт шырокіх пашкоджанняў кузава.
Зніміце з пашкоджанай панэлі ўсе элементы аздаблення кузава, за выключэннем тых, якія могуць паслужыць арыенцірам для ўзнаўлення арыгінальнай формы дэфармаваных участкаў (такія як абліцоўванне блок-фар і да т.п.). Пры дапамозе нажніц па метале або нажовачнага палатна выдаліце ўсе вольна боўтаюцца, слаба замацаваныя і безнадзейна пашкоджаныя карозіяй участкі металу. Затым адагніце малатком краю адтуліны ўнутр для адукацыі паглыблення, якое будзе запаўняцца шпаклёвачным матэрыялам.
З дапамогай металічнай шчоткі выдаліце з пашкоджанага металу парашкападобную іржу. Калі маецца доступ да зваротнага боку пашкоджанага ўчастку, апрацуйце яго інгібітарам карозіі.
Перад пачаткам шпаклявання адтуліна неабходна заглушыць. Гэта можна зрабіць прыклепаўшы ці прыкруціўшы да пашкоджанага ўчастку са зваротнага яго боку кавалак бляхі ці перакрыўшы адтуліну драцяной сеткай.
Пасля таго як адтуліна будзе зачынена, пашкоджаны ўчастак можна зашпакляваць і афарбаваць.
Устараненне дробных драпін
Калі драпіна павярхоўная і не закранае метал кузаўной панэлі, яе рамонт вырабляецца надзвычай проста. Для выдалення часціц адсталай фарбы і васковага пакрыцця злёгку натрыце абадраную вобласць тонкай шліфавальнай пастай. Прамыйце апрацаваную паверхню чыстай вадой.
Маленькім пэндзлікам зафарбуйце драпіну фарбай, якая ўжываецца для вонкавага пакрыцця панэляў кузава. Працягвайце наносіць фарбу пласт за пластом датуль, пакуль паверхня яе ўсярэдзіне драпіны не дасягне ўзроўня навакольнага паверхні лакафарбавага пакрыцця панэлі. Дайце новай фарбе полимеризоваться на працягу, прынамсі, двух тыдняў, затым зашліфуйце пераходную паверхню заподлицо з паверхняй пакрыцця астатняй часткі панэлі з ужываннем самай тонкай шліфавальнай пасты. Затым акрыйце апрацаваную паверхню воскам.
Калі драпіна пракралася скрозь пласт фарбы, дасягнуўшы металу кузава і выклікаўшы яго карозію, варта ўжываць іншую тэхналогію рамонту. Складаным нажом выскабліце з драпіны парашкападобную іржу, затым апрацуйце паверхню інгібітарам карозіі, у пазбяганне развіцця агменяў карозіі ў будучыні. Гумовым або пластмасавым шпатэлем акрыйце апрацаваную інгібітарам пашкоджаную вобласць шпакляваннем. Пры неабходнасці, а гэта асабліва карысна пры шпакляванні вузкіх драпін, для фармавання мелкодисперсной пасты шпакляванне можа быць разведзена растваральнікам. Перад тым як шпакляванне зацвярдзее ўсярэдзіне драпіны, абгарніце кончык пальца гладкай баваўнянай тканінай. Затым, намачыўшы палец у растваральніку, хутка правядзіце ім уздоўж зашпакляванай паверхні драпіны. Гэта зробіць паверхню злёгку ўвагнутай. Цяпер, пасля застывання шпаклявання,
Шпакляванне і афарбоўка
Выпускаецца мноства выглядаў кузаўных шпакляванняў, аднак, варта заўважыць, што для дадзенага тыпу прац лепш за ўсё падыходзіць прыкладаемая да набораў для рамонту кузаўных панэляў шпаклёвачная паста з ацвярджальнікам. Для таго, каб дасягнуць гладкасці і правільнасці контуру зашпакляванай паверхні, паста павінна наносіцца гнуткім пластмасавым або нейлонавым шпатэлем. Строга прытрымліваючыся інструкцый вытворцы шпаклявання (парушэнне можа прывесці да няправільнага застывання шпаклевочной масы), замяшайце малаважную колькасць шпаклявання на чыстай драўлянай або кардоннай паверхні (беражліва выкарыстоўвайце ацвярджальнік).
Шпатэлем вырабіце шпакляванне на папярэдне падрыхтаваную паверхню пашкоджанага ўчастку кузаўной панэлі. Для дасягнення жаданага контуру паверхні і ўзроўня шпаклявання кожны мазок шпатэлем павінен праходзіць праз усю якая рамантуецца паверхню. Як толькі контур зашпакляванай паверхні стане блізкім да патрабаванага, неадкладна спыніце наносіць шпакляванне, бо яна, застываючы, пачне падліпаць да шпатэля, утворачы камякі і пакідаючы вырывы на апрацоўванай паверхні. Працягвайце наносіць пласты пасты з інтэрваламі каля 20 мінда тых часоў, пакуль узровень зашпакляванай паверхні не стане злёгку выступаць над навакольным металам панэлі.
Пасля застывання шпаклявання, выдаліце яе лішак напільнікам. Далей пачынаецца этап зашкуривания і шліфоўкі зашпакляванай паверхні. Лепш за ўсё для гэтай мэты падыходзіць водатрывалая наждачная папера. Пачыніце з крупнозерністой паперы № 180 і далей, паслядоўна зніжаючы зярністасць, скончыце № 600. Для таго каб дасягнуць адэкватнай плоскаснасці апрацоўванай паверхні, паперу папярэдне абгарніце вакол бруска з шчыльнай гумы (дрэва або пенапласту) або наляпіце на яго. У працэсе апрацоўкі паперу рэгулярна і часта змочвайце вадой. Такая тэхналогія дазваляе дасягнуць абсалютнай гладкасці і роўнасці апрацоўванай паверхні на заключным этапе.
У выніку апрацаваная паверхня павінна быць акружаная кольцам чыстага металу. Прамыйце апрацаваную паверхню чыстай вадой, змыўшы з яе ўсю, якая ўтварылася падчас шліфоўкі пыл.
З аэразольнага балончыка тонкім пластом вырабіце на апрацаваную паверхню светлую грунтоўку, так званы проявочный пласт. Гэта дазволіць выявіць усе дапушчаныя падчас шліфоўкі дэфекты, якія могуць быць ухіленыя шляхам нанясення новага пласта шпаклявання. Паўтарыце зашкурванне і шліфоўку. Паўтарайце шпакляванне, апрацоўку і грунтоўку паверхні да атрымання здавальняючага (па якасці атрыманай паверхні) выніку. Па завяршэнні прамыйце апрацаваную паверхню вадой і высушыце яе.
Цяпер паверхня гатова да афарбоўкі. Наносіце фарбу з аэразольнага балончыка ў сухім памяшканні. Калі акалічнасці змушаюць праводзіць афарбоўку кузава на адчыненым паветры, варта са ўсёй сур'ёзнасцю паставіцца да выбару падыходных пагодных умоў. Калі вырабляецца афарбоўка адной панэлі кузава аўтамабіля, прычыніце навакольныя яе непашкоджаныя панэлі. Гэтая мера засцярогі дазволіць звесці да мінімуму эфект малаважнага адрознення ў тонах старой і новай фарбаў. Такія элементы аздаблення як храмаваныя дэкаратыўныя палосы, дзвярныя ручкі і да т.п., таксама варта прычыніць (а лепш – зусім зняць). Для абароны не падлеглых афарбоўванню паверхняў скарыстайцеся адмысловай ліпкай стужкай (малярным «скотчам») і старымі газетамі, выкладзенымі ў некалькі пластоў.
Перад тым, як прыступаць да афарбоўкі з аэразольнага балончыка, старанна падтрасіце яго, затым вырабіце фарбу на выпрабавальную паверхню, адпрацоўваючы тэхніку афарбоўвання. Акрыйце падрыхтаваную да афарбоўвання паверхня грунтоўкай у некалькі этапаў. Не шкадуючы воды, вільгацятрывалай наждачнай паперай № 600 апрацуйце загрунтаваную паверхню, дамагаючыся яе абсалютнай гладкасці. Перад тым як прыступаць да канчатковага афарбоўвання, дайце грунтоўцы цалкам папрасыхаць.
Вырабіце пласт фарбы, ізноў дамагаючыся патрабаванай таўшчыні за кошт шматразовага яе нанясення. Афарбоўванне пачынайце ад цэнтра які рамантуецца ўчастку, здзяйсняючы рукой з балончыкам кругавыя рухі. Павялічвайце іх радыус, рухаючыся па спіралі датуль, пакуль не апынецца пакрытай уся пашкоджаная вобласць і частка старога лакафарбавага пакрыцця на шырыню каля пяці сантыметраў. Праз 10-15 мін (не пазней, каб не пашкодзіць край пачатковай застываць свежай фарбы) пасля нанясення апошняга пласта фарбы аддзеліце якія прыкрывалі навакольныя панэлі кузава газеты і клейкую стужку. Фарба канчаткова полимеризуется на працягу прыкладна двух тыдняў, пасля чаго, для згладжвання пераходу ад свежай фарбы да нанесенай раней, апрацуйце адноўленую паверхню самай тонкай шліфавальнай пастай. У заключэнне вырабіце на панэль пласт ахоўнага сродку з воскам.